Vanavond luisteren we naar de stem van god

Zoals veel van mijn generatiegenoten heb ik de cd’s van Jeff Buckley grijsgedraaid, maar weet ik bijna niets van Pakistaanse soefimuziek. Behalve dat het geweldig is. En dat Abida Parveen de koningin is van dat genre. Vanavond zit deze Stem van God met haar ensemble op het podium van de Nationale Opera & Ballet.

Zonder Buckley en zijn magistrale album Live at Sin-é was ik nooit met de genialiteit van de Pakistaanse soefi’s in contact gekomen. Luister eens naar zijn een geweldige (grappige, maar stiekem ook erg goede) cover van Nusrat Fateh Ali Khans kraker Yeh Jo Halka Saroor Hae (afspelen op vol volume). Ik geef toe, het is even wennen aan Buckleys hilarische poging tot Urdu (!), maar daarna gaat de hemel open.

Deze vaak zeer uitgesponnen, repetitieve muziek met vraag- en antwoordzang is bedoeld om contact te maken met het bovennatuurlijke. Luisteraars en speler gaan samen in een trance (tenminste, dat is de bedoeling). Het is devotie in de vorm van geluid, aan de hand van epische gedichten van grote meesters en diepe denkers zoals Rumi. Op de plaat is het vaak al prachtig, maar dit soort muziek moet je eigenlijk gewoon in levende lijve zien om het écht goed te kunnen ervaren.

Als Khan de koning is van dit genre, dan is Parveen de koningin.  Zelfs binnen de soefimuziek lijkt Parveen larger than life. Uitzonderlijk, want in conservatieve Islamitische kringen is not done om als vrouw überhaupt op het podium te staan. Al Youtube-surfend tref je online talloze filmpjes van Parveens optredens aan, waarbij het publiek volstrekt uit z’n plaat gaat in exstatische dans en zang. Wie weet gaat dat vanavond ook in Amsterdam gebeuren…

UPDATE: En dat was het geval! Aan de rechterzijde van het Parveen ensemble klom een uit de kluiten gewassen dame in gewaden het podium op en deed ongevraagd haar beste draaiende derwisj imitatie. Ze lazerde wel een paar keer bijna de zaal in, maar dat mocht de pret niet drukken. En bij het toegift ontstond er aan de linkerkant een vrolijk hossende menigte Pakistanen. Zo hoort het.

Overigens is er nog meer soefigerelateerds te bezoeken tijdens het Holland Festival. Vanaf morgen (7 juni) is in het Stedelijk Museum A Possibility of An Abstraction: Square Dance van beeldend kunstenaar Germaine Kruip te zien. Een (dans)performance geïnspireerd op de draaiende derwisjen, maar dan dansend in een vierkant. Dat wordt wat. Daar gaan we nog een filmpje over maken, dus hou de site in de gaten.

Abida Parveen, Nationale Opera & Ballet, 6 juni, 20:30 uur.